სოფელი მუქედი ვანის მუნიციპალიტეტში მდებარეობს, ზღვის დონიდან 50-150 მეტრზე, ვანის ცენტრიდან სოფლის ცენტრამდე 9 კმ, ხოლო სოფლის ბოლო წერტილამდე 12 კმ. სოფელი განფენილია მდინარე ყუმურის მარჯვენა მხარეს მუქედის ქედის ჩრდილოეთით ,რომელსაც აღმოსავლეთიდან ესაზღვრება სოფელი გაღმა ვანი(დიასამიძეები), დასავლეთიდან - სოფელი ტობანიერი, ჩრდილოეთიდან - სოფელი შუამთა. სოფლის საერთო ფართობი 230 ჰექტარს შეადგენს, სადაც ცხოვრობს
325 კომლი, სულ 1000 ადამიანი.
Add caption |
სოფელ შუამთიდან 1,5 კმ. გავლის შემდეგ ე.წ. ,,გოგიტელას" გორიდან იწყება
სოფელი მუქედი და გრძელდება 6 კმ-ზე ,,საწურბლიამდე". ( გოგიტელას გორზე მდინარე ყუმურის პირას ცხოვრობდა თურმე ვინმე გოგიტა და ადგილსაც გოგიტელას გორი უწოდა ხალხმა. საწურბლიაზე კი ხალხი ,, წურბლებს" იჭერდაო).
სოფელი მუქედი ორ ნაწილად იყოფა: ზედა და ქვედა. დღეისათვის სოფელში ცხოვრობენ კორძაძეები. მინაშვილები, გუმბერიძეები, ნანობაშვილები, ხუციშვილები,
ოჩხიკიძეები, რამიშვილები, ივანიაძეები და სხვა გვარაბი... საერთო გვარის ოჯახები გვერდი- გვერდ ცხოვრობენ და შესაბამისად სოფელში ძირითადად არის მინაშვილების, კორძაძეების, ნანობაშვილების, რამიშვილების, ივანიაძეების, მსხილაძეების, გუმბერიძეების უბნები. ზედა მუქედში მცხოვრები კორძაძეების საგინებელია კატაჭედიები, კიტამუნები და ღელე-ღელე მჭერიები. ქვედა მუქედში კი მინაშვილების საგინებელია მეტუტიები, ნაცარქექიები. სოფლის ტოპონიმია გაბურდულები, ლუბრენი, ტუბუცა.
საქართველოში მიმდინარე პროცესები ადეკვატურად აისახებოდა სოფლის ცხოვრებაზე, 1917 წლის რევოლუციამდე და რევოლუციის შემდეგ.
სოფელ მუქედში ფუნქციონირებს ივანე კორძაძის მიერ დაარსებული მუქედის საჯარო სკოლა( ზედა მუქედში) და საბავშვო ბაღი ( ქვედა მუქედში).
საუკუნის წინ მუქედელ ბავშვებს სწავლა- განათლების საშუალება არ ჰქონდათ.
ღვთის წყალობით გამოჩნდა ისეთი ადამიანი, რომელმაც საფუძველი ჩაუყარა სკოლის დაარსებას და მოსახლეობის სწავლა-განათლების საქმეს. ეს იყო ივანე სოლომონის ძე კორძაძე.
მეტად საინტერესო ისტორია უძღვის წინ სკოლის დაარსებას. არსებულ ეკლესიას სამრევლო სკოლის დაარსების უფლება არ ჰქონია, მაგრამ ივანეს დიდი
შრომისა და ჯაფის მეოხებით მიზნისათვის მაინც მიუღწევია.
ქუთაისის გუბერნიის
განათლების ინსპექტორი, ვინმე კაზნაჩოვი მას
,, გრანდ ოტელში" დაუთვრია და წინასწარ მომზადებულ საბუთებზე ხელი მოუწერინებია. სკოლის შენობის შესაძენად კი საკუთარი ყანა დაუგირავებია.
2007 წლიდან მუქედის არასრული სკოლა გადაკეთდა საშუალო სკოლად. ის, რომ დღეს სოფელ მუქედში ფუნქციონირებს თორმეტწლიანი სკოლა, ბატონ ივანე პეტრეს ძე კორძაძის უდიდესი დამსახურებაა.
დღეისათვის მუქედის საჯარო სკოლაში მომავალი თაობის სწავლა-აღზრდას ემსახურება 17 პედაგოგი სკოლის დირექტორ ბატონ აკაკი კორძაძის ხელმძღვანელობით.
2008 წლის აგვისტოს ომი მძიმედ აისახა სოფლის ცხოვრებაზე, რადგან ამ ომს შეეწირა ჩვენი სოფლის მკვიდრი მიხეილ(მიშიკო ) დვალიშვილი. ეს რთული ვითარება კიდევ უფრო დაამძიმა 2011 წელს აისაფის მისიაში მონაწილე ჯარისკაცის
ლავროსი( ლაშა) ივანიაძის ტრაგიკულმა ამბავმა.
მიხეილ დვალიშვილი და ლავროსი ივანიაძე ჩვენი დროის გმირები არიან. ისეთივე, როგორებიც საუკუნეების განმავლობაში იბადებოდნენ და იზრდებოდნენ ჩვენს სამშობლოში.
Add caption |
სოფლის ტრადიციული დღესასწაულებია ,,მარიამობა" და ,, დადექობა".
28 აგვისტო წმინდა მარიამ ღვთისმშობლის მიძინების დღეა. ქვედა მუქედში
ამ დღეს ყველა განსაკუთრებით აღნიშნავენ, ყველა ცდილობს ,,მარიამობას"
( მარიობას) ღირსეულად შეხვდეს სტუმრებთან ერთად.
,,დადექობა" საერო დღესასწაულია, რომელიც აღინიშნება 14 სექტემბერს და ზედა მუქედში მცხოვრებნი ხვდებიან თავიანთ ოჯახებში. დადექობა ეკლესიური ახალი წელია, მაგრამ აქ, ზედა მუქედში, რელიგიური ნიშნით არ აღნიშნავენ.ისინი ეგებებიან ხვავისა და ბარაქის მომტან შემოდგომას.
No comments:
Post a Comment